Seguidores e seguidoras

miércoles, 30 de enero de 2013

De paseo por A Frouxeira

  Tal y como me indicaba Martiño ayer, el parásito que tengo en el blog parece que, poco a poco, está abandonándolo. Así pues vamos a seguir publicando.
  Hoy pude permitirme un par de horillas libres para pasear por mi lugar favorito (con ello ya os estoy diciendo también que las cosas van muchísimo mejor por el hospital...). Y como me habían informado Toñito y José Ramón Bugallo, la laguna sigue llena.
  Como sabéis no he podido hacer un seguimiento en estas últimas semanas, pero parece que la Xunta ha conseguido que la laguna mantenga un nivel bastante regular. Aunque no sé hasta que punto se está prolongando la intervención mecánica. Desde luego el canal parece que ha fabricado algún "corredor de tormenta" y que, paulatinamente va a acabar desaguando por el mismo sitio que el año pasado. Pero, como he dicho, apenas sé lo que ha pasado por allí últimamente.
  Lo mejor es que se ha evitado el colapso del cañaveral y que los niveles no han tenido grandes oscilaciones en los últimos dos meses y medio. De continuar así, la temporada de cría, a punto de comenzar ya en algunas especies, puede ser muy buena para las aves acuáticas nadadoras y buceadoras. Tal y como pasó en el año 2003. Entonces el dique para evitar el chapapote del Prestige escenificó una Frouxeira muy semejante a la actual. Y fué un año estupendo para la cría de Fochas, Zapullines o Patos, por ejemplo.

  Nada más aterrizar, y bajo una lluvia persistente, un Águila pescadora se dedicaba a realizar pasadas y picados sobre la laguna. Una pena que tuviera una mano ocupada con el paraguas y que las condiciones fuesen horrorosas para la fotografía con "bridge"...

 Esta rapaz tan peculiar se ha convertido en una especie frecuente como invernante por Ferrolterra. Pienso que los ejemplares de Valdoviño se mueven entre el embalse de As Forcadas y la laguna de A Frouxeira, e incluso la ría de Cedeira-Vilarrube. La primera vez que vi una, allá por Septiembre del 88, casi me da un patatús, de lo rara que era entonces (o de lo que se creía que era)


 Águila pescadora (Pandion haliaetus)

Al segundo o tercer intento logró pescar un pez de buen tamaño, supongo que un Múgil o semejante. Eloi sabe mucho más que yo de estas cosas, pero creo que no hay Lubinas tan grandes lo que es dentro del lago. En seguida aparecieron esos otros parásitos tan abundantes por estes lares.

 Águila pescadora con presa, acosada por Gaviota patiamarilla

 La verdad es que el observatorio está mal diseñado (como se nota que lo hacen carpinteros, y no naturalistas!!). Dos ventanas son inoperativas, las otras están mal colocadas (una demasiado alta y otra demasiado baja), la puerta dispone de pestillos esteriores para no sé qué, ... Pero en un día de lluvia, algo habitual por aquí, es muy de agradecer que todavía esté en pie.

Observatorio de A Frouxeira. Mi paraguas de campo en primer plano

 Estaba yo totalmente despistado, mirando cosas de la cámara, cuando apareció un Avetoro (Botaurus stellaris) volando uno de sus recorridos más frecuentes, hacia el cinturón de la pista. Entre que me cogió en pelota picada (como se dice en castellano vulgar) y que volaba con fuerte viento de cola, pues no me dió tiempo a ná.
    Me despido con unas fotos de las acuáticas que había en aguas abiertas. Con el día que hacía, no me quejo. Despés de tres semanas de hospital me supieron a gloria estas cutre-fotos...

Zampullines chicos (Tachybaptus ruficollis)

Cercetas comunes (Anas crecca)

Anátidas y Fochas agrupándose en el centro de la laguna

 Bueno, hasta la próxima!

sábado, 26 de enero de 2013

Paciência...e Pardais

  Passam os dias, que já somam 16. Desde hai anos penso que as mulheres, específicamente as nais, som seres superiores aos homens. Lembro umha moça que tivem, alá polo Paleolítico superior, que me dizia que se os homes fossem os que tivessem que parir, a raça humana extinguiria-se. Por certo, que ela si que era umha filósofa de verdade (de carreira universitária).
   E quando som testemunha da infinita capazidade de aguantar o sofrimento que tenhem, penso isto com maior força aínda. Porque o post-operatório que estou a contemplar dia tras dia seria realmente insoportável para moitos de nós (cheguei a escoitar-lhe que "...isto é muito pior que um parto"). Juntárom-se duas operaçoms que se interfirem mutuamente nos seus respectivos processos pos-operatórios e que convertem esta fase em um auténtico calvário para o paciente. Em fim... cambiemos de tema.

 Com risco de aburrir à "parroquia", hoje tocam de novo fotos de Pardais (Passer domesticus). Pertencem à "Banda do hospital", umha perigosa organiçaçom plumífera que se adica a expoliar os restos de pam aos incautos visitantes, atacando desde o Ciprés da entrada coa máxima violência.


 Éste da foto anterior já tem umha mirada maliciossa...mmmm



  Ésta última semelha umha foto para o bilhete de identidade. No olho do protagonista aparece umha mancha negra que mesmo poderia ser o fotógrafo, pero nom estou seguro.

Obrigado.

jueves, 24 de enero de 2013

Día catorce.

   Hoxe foi un día bastante bon no hospital. Non houbo complicacións (novidade) nin malas novas (novidade tamén). A ameaza dunha terceira intervención cirúrxica en apenas quince días parece esvaecerse definitivamente, e iso foi un sopro de esperanza para nós.

  Nestes días, as aves foron compañeiras diarias deste herpetólogo (perdón). E penso que cómpre adicarlles unha pequena homenaxe, por facerme máis levadeiro todo este tempo. Preséntovos a vários dos colegas cos que me atopo habitualmente no aparcadoiro do Hospital Xeral Juan Cardona:


 Pombo (Columba palumbus). Neste hábitat urbano resultan aves moi confiadas, que permiten un achegamento do observador impensábel nos prados de Taraza, sen ir máis lonxe

 Merlo común (Turdus merula). Non hai parque nin cidade galega sen eles.

  Gaivota galega ("Larus galicianus"). Xa que está de moda masturbarse coas mudanzas taxonómicas da fauna, eu tamén aporto unha idea, qué carallo!

  A este gitanillo (estamos en Caranza...) téñolle unhas ganas tremendas de pillalo ben; pero cunha bridge é tarefa difícil afotalo. Estreliña riscada (Regulus ignicapillus)


 Os meus compañeiros favoritos son unha banda de Pardais que adoitan concentrarse para durmir (ou cando chove con forza) nun Ciprés na mesma entrada do hospital. Non volvín a saber nada do enfermito do outro día. Agora os machos están a mudar a plumaxe para a coloración nupcial, un pouco máis chamativa.

Pardal común (Passer domesticus)

 Grazas a todos estes personaxes emplumados, a espera lévase, ou mellor dito, sopórtase mellor. Penso que teñen ben merecida esta entrada.


martes, 22 de enero de 2013

Unha foto reconfortante

  Hoxe foi un día horrible. Horrible de verdade. Empezou mal, continuou con malas novas e rematou definitivamente pior. As forzas son cada vez menos, os ánimos estan baixo mínimos e o humor se resinte por iso, aflorando con maior facilidade sentimentos como o enfado e a ira.


A miña mente non ten ánimos para facer nada a estas horas, pero os dedos das mans decidiron, motu propio, que mirar para a miña dehesa favorita quizá poida animarme un pouco. Son eles os que, de maneira automática, están a publicar esta entrada.


Grazas, dedos...

domingo, 20 de enero de 2013

Ría de Ortigueira, actualizada otra vez.

  NOTA: Teneis que perdonarme, pero ya sabéis que ando a salto de mata (ou "a carallo sacado", como se dice en galego vulgar). A mediodía publiqué la entrada a toda leche y me quedaron cosas.

 Como también sabéis, este año no he podido participar en los censos de acuáticas que realizamos en la SGHN todos los años. Únicamente he podido sacar una mañana para echarle una mano a Paco Girón con el censo de Ortigueira. En esta ocasión no voy a publicar los datos, pues será en la revista "Braña" donde podréis recibir toda la información referente a los censos que desde la SGHN venimos realizando desde hace más de treinta años.


 Sí comentaré algunas cosillas sobre lo observado por mi y por Paco ayer en Ortigueira. En términos generales, me ha parecido que había "poca cosa" para lo que es esta ría (la segunda en importancia de Galiza actualmente, aunque ha perdido mucho en limícolas). A destacar:

- Un total de 6 Garcetas grandes (Egretta alba). No esta nada mal para la que, en tiempos, era toda una rareza por este país.
- Pocas anátidas. Un total de 2059 ejemplares incluyendo los 2 Cisnes cantores, que siguen por aquí. Lo menos malo, una cifra decente de 566 Cercetas (Anas crecca). Los Rabudos (Anas acuta) se comportaron, con 163 bichos. De Silbón (Anas penelope) no doy cifras porque no se logró un censo de garantías, quedando muy por debajo del número real que había. Un bando potente se metió en un lugar donde no suelen estar y.... se me pasó, debido a las limitaciones de horario tan severas que había este año. Una de las ventajas de realizar mis famosos "precensos" es que cuando la cagas te das cuenta enseguida!

- De limícolas, en la tónica de los últimos años. Buenas cifras de las especies mayores (Numenius, Limosa, Haematopus) y no tan buenas de las especies pequeñas, sumando un total de 1593 limícolas. Los Zarapitos siguen siendo la especie más destacada, con unos buenos 581 reales (Numenius arquata) y otros no menos buenos 95 trinadores (N. phaeopus).  Seguimos teniendo invernadas muy pobres de Correlimos común (Calidris alpina), en tiempos la especie más numerosa. Pero hay que tener en cuenta que los recientes cambios de la legislación han derivado en la prohibición del acceso público a los espigones de los puertos gallegos. Y por ello hemos perdido la posibilidad de acceder al rompeolas de Cariño, donde solíamos censar tres limícolas, que se realizaban en el: Vuelvepiedras, Correlimos común y Correlimos oscuro. En el caso del común, ahora el conteo debe ser realizado en los intermareales con media marea, por lo que se ha convertido en una tarea extremadamente difícil e imprevisible, dadas las características de Ortigueira.
  Casualmente, en el día de ayer, había un ejemplar de Correlimos oscuro (Calidiris maritima) en un lugar poco habitual y pudimos incluirlo en el censo.

 En fin, teniendo en cuanta las difíciles circunstancias (de todo tipo) que se dieron para este censo, pensaba que iba a salir peor. En algunas especies hasta logramos unos números bastante decentes, en otras, pues...muy malas y poco precisas. Pero es que el tiempo (físico y meteorológico) era el que era
  Os dejo con unas fotillas.

Espátulas (Platalea leucorodia), con Serretas medianas (Mergus serrator) en segundo plano 

Archibebe oscuro (Tringa erythropus)

 Observamos un Archibebe común (Tringa totanus) con anilla metálica. He mirado y remirado varias fotos y creo que he descifrado parte de la lectura, o por lo menos es lo que leo.: "Museum London - www.ring - _952" (no sé si faltan cifras o letras, creo recordar que Paco me dijo que tenían que ser 4 cifras). Por si a alguien le interesa.

Archibebe común (Tringa totanus) anillado

Correlimos oscuro (Calidris maritima). Foto: Álvaro Fernández Polo

Paco Girón censando bajo la lluvia....

 Hasta otra.

sábado, 19 de enero de 2013

Mañá censo en Ortigueira

   Logo do susto de onte, semella que vén algo de luz por aquí. A segunda intervención debíase a un problema menos grave do previsto inicialmente (pero que non evita que miña nai pase uns días máis no hospital, moi baixa de ánimo xá, e de forzas tamén). Organizámonos entre os irmás, e grazas a eles disporei máña dun día de "libranza", así que (se non hai máis sopresas...) poderei ir con Paco  a Ortigueira a censar aquilo e tomar algo de aire fresco para recuperar enerxías, que boa falta me fai.

Grazas a todos e a "toda" (Perdoa que non te contestara o comentario, Inés,.. xa sabes como ando)

jueves, 17 de enero de 2013

Seguimos por aqui

  El año pasado os había recomendado la lectura de cierto libro escrito por un amigo. En parte se lo debía al autor, por ser uno de mis maestros de referencia.


 Evidentemente siempre hay cosas en un libro que no te gustan tanto o que no compartes, pero lo que importa para mí es el conjunto y lo que este conjunto transmite mediante su lectura.
  Durante estos días de hospital me he acordado mucho de "Quique" (el de Moçambique, no el de Ribadeo). Porque como se relata, con tremendo realismo, hay mucha gente en el mundo que no dispone de la posibilidad de una atención sanitaria digna . El capítulo del libro dedicado al terrorífico hospital de Maputo es una auténtica cura de humildad para los que tenemos la suerte de vivir en la mitad privilegiada del mundo.

Don José Curt con un negro

   Así pues vuelvo a recomendaros que si tenéis la oportunidad de leer este libro de José no os dejará indiferentes. Eso os lo prometo. Que conste que, como ya os he dicho anteriormente, contiene también divertidos capítulos hilarantes de verdad (defecto de fábrica del autor) y partes descriptivas sobre la naturaleza de la zona (idem).

  Cambiando de tema, este fin de semana probablemente podré tomarme una jornada libre. El bueno de Paco Girón (Siempre vuelvo a Esmelle) está coordinando los censos de la SGHN en la zona de Ferrol, una tarea que venía organizando yo en los últimos años, pero que las circunstancias que conocéis me han obligado a dejar temporalmente. Sin embargo es muy probable que pueda ir con él a censar Ortigueira este domingo. El problema es que el trabajo que yo suelo hacer en dos o incluso tres jornadas habrá de realizarse en una sola; y con un tiempo horrible: agua, frío, viento,.... Ni que decir tiene que va a suponer, sin duda alguna, el mayor desafío al que me voy a enfrentar como censador (y os aseguro que llevo unos cuantos censos a mis espaldas). Me parece a mi que a Paco no le van a quedar ganas de volver a censar conmigo Ortigueira nunca más.

   Nos vemos (Paco lleva tila,... te va a hacer falta).



sábado, 12 de enero de 2013

Tempo de hospital

   Supoñíase que hoxe eu había andar contando mazaricos, mobellas e asubiadores en Ortigueira....pero un pequeno accidente doméstico provocou que toquen días de hospital. Esta semana han ser moitas as horas que bote por alí, así que os censos xa non teñen importancia para min, obviamente.

   Non obstante sempre hai tempos mortos, mesmo nestas circunstancias. Ben porque estás á espera de que remate a operación no quirófano, ou ben esperando a que trasladen a miña nai da UCI para pranta, ou mentras lle fan máis placas, ou durante as análises. Así que se me ocorreu levar a cámara por se había algo que afotar nestes ratos libres, coa idea de facer a espera máis levadeira. A observación da Natureza pode ser tamén unha terapia que nos axude a sobrelevar con maior entereza as dificultades, algo que saben moi ben varios dos seguidores de "Bichos".

   Casualmente atopeime nun arbusto do aparcadoiro cun Pardal que tamén estaba "pachucho". Alomenos foi a sensación que me deu pola súa confiada conduta e por algunhas marcas que amosaba na faciana e na plumaxe. Non entendo moito disto, pero tiña pinta de estar padecendo algunha enfermidade.


 Na seguinte imaxe mesmo tiven que empregar o modo macro, do perto que estaba de min. Non esaxero se digo que estaba ao alcanzo da miña mao.

 Pardal común (Passer domesticus)

  Déixovos con outros habitantes e habitantas habituais no aparcadoiro do hospital público de Caranza.

Pombo (Columba palumbus)

Colirrubio (Phoenicuros ochruros), femia

 Intentaremos seguir informando.

jueves, 10 de enero de 2013

Paxareando pola cidade

   Xa comenzou o período "hábil" para os censos de acuáticas que ano tras ano, desde hai máis de trinta, vimos realizando na SGHN. Así pois, o blogue vai ter menos actividade durante este mes. Os censos son o máis importante agora; cómpre contar ben, e non hai tempo para recrearse moito na fotografía. O Paco xa comezou a darlle na Frouxeira e Doniños, e a min tocarame a fin de semana. Un bon momento para publicar unha entrada sobre paxarada de cidade.
  Durante o Nadal dei un paseo por áreas semi-urbanas de Ferrol. Apenas un par de horas pola mañá, para estirar as pernas, pero aproveitei para darlle caña á fotografía.

 Rula turca (Streptopelia decaocto)

 Estorniño pinto (Sturnus vulgaris)

Pica dos prados (Anthus pratensis)

 Neste paseíño puiden anotar as seguintes especies observadas:

Gaivota patimarela (Larus michahellis)
Pombo (Columba palumbus)
Rula turca (Streptopelia decaocto)
Lavandeira branca (Motacilla alba)
Lavandeira enloitada (Motacilla alba yarrelli), probábel
Lavandeira real (Motacilla cinerea)
Pica dos prados (Anthus pratensis)
Paporruibo (Erithacus rubecula)
Carrizo (Troglodytes troglodytes)
Azulenta (Prunella modularis)
Rousinol bravo (Cettia ceti)
Merlo (Turdus merula)
Tordo común (Turdus philomelos)
Colirrubio (Phoenicruros ochruros)
Picafollas común (Philloscopus collybita)
Estreliña riscada (Regulus ignicapillus)
Ferreiriño real (Parus major)
Ferreiriño negro (Parus ater)
Papuxa das amoras (Sylvia atricapilla)
Papuxa de cabeza negra (Sylvia melanocephala)
Estorniño pinto (Sturnus vulgaris)
Estorniño negro (Sturnus unicolor)
Pimpín común (Fringilla coelebs)
Úbalo (Carduelis spinus)
Xílgaro (Carduelis carduelis)
Pega (Pica pica)
Corvo pequeno (Corvus corone)

 Paporrubio (Erithacus rubecula)


Estreliña riscada (Regulus ignicapillus)

 As vías do tren dividen o que é un barrio evidentemente urbano do que é zona case rural: a parroquia de Santa Mariña, ao norte da cidade de Ferrol.


 Acó aínda podemos ver lugares onde o salgueiro, o bidueiro ou a silva gañan terreo sobre o asfalto artificial e inumano. Persoalmente esta zona góstame máis na Primavera, aínda que agora tamén posúe unha morea de emplumados ocupantes que alegran calquera paseíño matutino, como o que dei a semana pasada, aproveitando unha desas mañás soleadas que tivemos.


 Unha Lagartixa galega aproveitaba unhas raiolas de sol para coller un pouco de temperatura. Porque (hai xente que non o sabe) os nosos lacértidos pequenos móstranse activos tamén en días soleados do inverno, grazas á suavidade das temperaturas que se dan na faixa litoral. Este endemismo do noroeste ibérico adaptouse especialmente ben ás construcións e solares das zonas urbanas galegas, onde case resulta difícil non velo.

Lagartixa galega (Podarcis Bocagei)

  Máis adiante falaremos das canles inundadas que hai paralelas á vía do tren, un auténtico paraíso para varias especies de anfibios, coma a Rá verde (Rana perezi) ou os tritóns (Lissotriton spp)

  Ata outra.

lunes, 7 de enero de 2013

Piquituertos en O Forgoselo

  Hoy se acaban mis vacaciones, algo más largas de lo habitual. A punto de iniciarse los censos de acuáticas, decidí cambiar de aires y darme una vuelta por los montes de O Forgoselo, antes de comenzar la vorágine de cifras de limícolas y gaviotas que se avecina (me toca Ortigueira!). Tenía ganas de hacer una última prueba con mi nueva cámara; la más exigente, quizá.


   Amanecía con frío, 1º C al salir de la ciudad y los campos blancos con la helada. Pensé que, por el efecto de la "inversión térmica" el paseo sería más llevadero en áreas elevadas, y me dirigí a los montes de O Forgoselo, a caballo entre los ayuntamientos de A Capela y San Sadurniño.


  Aunque ya había pasado muchas horas de campeo en aquella sierra, la mayoría de ellas habían sido básicamente por zonas abiertas de braña y turbera (buscando hérpetos para el Atlas de la SGHN). Y quería conocer un poco los magníficos pinares que hay en la zona del curro, donde se lleva a cabo la famosa "Rapa das bestas" todos los años.
  Son éstos unos pinares mixtos, dominados por Pino silvestre (Pinus sylvestris)  y Pino de Monterrey (Pinus radiata), que alcanzan un desarrollo bastante bueno. No son los pinares de Segovia, pero albergan una fauna muy interesante, sobre todo paseriformes forestales y grandes mamíferos (Lobo incluído).


   Al igual que las otras sierras del norte gallego, entre sus pinares se intercalan amplias áreas de matorral bajo, con abundancia de distintos tipos de Brezo (Erica, Calluna, etc) que, en las áreas más húmedas (casi todas) se transforman en brezales y turberas. El que ha visto una de estas sierras, pienso que las ha visto todas, aunque O Forgoselo tiene una altitud más modesta, rebasando apenas los 500 m. de altitud.



  Pero yo tenía ganas de marcha. Mi objetivo no era sino localizar e intentar fotografiar el Piquituerto (Loxia curvirostra), un reciente colonizador de los pinares gallegos y que estaba citado por aquí como posible reproductor.
  Nada más empezar a caminar, bingo! un macho cantor anunciaba a bombo y platillo que aquel era su territorio. Lo malo era que estaba en el quinto pino (nunca mejor dicho).


   Internándome un poco, empecé a detectar numerosos ejemplares, vistos u oídos (tienen un reclamo metálico y poco musical característico). Un grupo de 13 ejemplares pasó volando sobre mi, y varios machos cantores más alegraban al ambiente, bastante frío. Entonces me encontré una pareja en otro pino, ahora más cerca, pero totalmente a contraluz. Ya era mala suerte...


  Con paciencia  fuí enlazando estaciones de escucha, como les llaman técnicamente (paradas para escuchar, vamos). Y llegó el momento de la verdad para mi SX50. Porque, aunque no entiendo de fotografía, pocas cosas se me antojan más complicadas que afotar pájaros en hábitat forestal con la luz lateral del amanecer que provoca sombras y contraluces brutales. Debido a la dificultad de la empresa, decidí utilizar el formato RAW, para mejorar un poco las fotos, pues sabía de antemano que la cosa iba a estar complicada para un fotógrafo novato como yo. Y carallo si estuvo complicada, pero después de un buen rato de búsqueda, conseguí mi objetivo:


  Una pareja de "Cruzabicos" parecía muy aquerenciada de un pino sivestre, donde el macho cantaba de manera insistente. En un momento dado apareció la hembra con un bulto en el pico que no pude identificar, pero creo que llevaba material de construcción para el nido. No sería extraño, pues la bibliografía habla de que este curioso fringílido acostumbra a nidificar coincidiendo con el desarrollo de su alimento, las piñas, algo que le lleva a reproducirse muchas veces durante lo más crudo del invierno.

  Esta ha sido una primera toma de contacto, que espero poder repetir en Primavera, con menos frío y más bichos.

Piquituerto (Loxia curvirostra), macho

 Otras aves detectadas en las dos horas de transecto fueron:

- Pito real (Picus viridis)
- Totovía (Lullula arborea)
- Zorzal charlo (Turdus viscivorus). Varios machos cantores. Debería llamarse "Zorzal mirlo" dadas las similitudes entre su canto y la mezcla de estas dos especies. Es uno de los paseriformes más desconfiados y tímidos que conozco.
- Mirlo común (Turdus merula)
- Chochín (Troglodytes troglodytes)
- Petirrojo (Erithacus rubecula)
- Alcaudón meridional (Lanius meridionalis). Un macho cantor en un claro del pinar. La otra sorpresa de la mañana.
- Carbonero garrapinos (Parus ater)
- Herrerillo capuchino (Parus cristatus)
- Pinzón vulgar (Fringilla coelebs). Numeroso.
- Camachuelo común (Pyrrhula pyrrhula)
- Escribano montesino (Emberiza cia)

 Zorzal charlo (Turdus viscivorus)

 Alcaudón meridional (Lanius meridionalis)

  Debía volver ya para Ferrol mientras se quedaba una mañana estupenda con un sol radiante. Una buena despedida para estas Navidades, en las que me he despachado a gusto con la cámara nueva (y más centrado en la ornitología de lo que me hubiese gustado).


    De camino para la "civilización" saqué una foto a una de las turberas de la zona, en la que se encuentra una charca muy potente. Allí dentro de unos meses los protagonistas serán los anfibios, las droseras, los odonatos y los coleópteros acuáticos. Pero esa será otra historia en "Bichos e demáis familia"..