Seguidores e seguidoras

domingo, 28 de agosto de 2011

Aves de prado

Es bien sabido que las comarcas de Ferrol y Ortegal, en el extremo norte de A Coruña, están invadidas por esa auténtica plaga que suponen las repoblaciones masivas de Eucalipto. No obstante todavía sobreviven algunas pequeñas zonas con prados y cultivos tradicionales, y que suponen un auténtico "oasis" para muchas especies de aves asociadas a estos hábitats agropecuarios abiertos, difícilmente observables en el resto de la comarca.
 Uno de estos lugares son los "Prados de Taraza", en la parroquia de Meirás (Valdoviño). Desde aquí estos interesantes cultivos abiertos se continúan casi sin interrupción por O Val, Baltar, Mandiá y Cobas, ya dentro del ayuntamiento de Ferrol. Su privilegiada situación, muy próxima al mar y a la laguna de A Frouxeira favorece además la presencia de diversas especies migratorias durante los pasos e invernada.


Estos días, finalizada ya la temporada de cría, comienzan a aparecer los primeros migrantes otoñales, que descansan durante unos días antes de continuar su extraordinaria travesía rumbo a Africa. Hoy tuve la suerte de poder fotografiar una bonita Tarabilla norteña (Saxicola rubetra), bastante desconfiada, todo hay que decirlo. Escasísima como reprodutora en Galiza (apenas unas cuantas parejas en la montaña de Ourense) resulta bastante común en el paso otoñal. En los prados de Taraza se pueden llegar a contar en ocasiones hasta 20 individuos.
 Muchísimo más abundante, el Buitrón (Cisticola juncidis) es una de las aves más comunes en los prados de siega e cultivos de la zona. Hoy había numerosos grupitos familiares. Su temporada de cría se prolonga bastante, hasta bien entrado el mes de Agosto, algo poco común en pequeños paseriformes.
Este miraba con cara de asustado, el pobre. Supongo que el paso de un Azor (Accipiter gentilis) joven momentos antes, le dejó el miedo en el cuerpo....
 Las Palomas Torcaces (Columba palumbus) no se lo pensaron tanto y, en cuanto apareció el Azor (depredador natural de la Torcaz), salieron cagando leches.
 Bueno..todas no. Esta se quedó paralizada. Parecía estar pensando: "¿por la derecha? no que me pilla...mejor me quedo quieta"
 Poco después apareció lo que parecía una pequeña ave rapaz pero que, vista de cerca, no era tal, sino un Cuco (Cuculus canorus). Con toda seguridad un ejemplar en paso, pues la especie prácticamente ha desaparecido como nidificante en la comarca durante la última década.
 Alimentándose en las plantas de los bordes del camino, grupos familiares de Pardillo (Carduelis cannabina) se mostraban anormalmente confiados. Estos se me pusieron a cinco metros, mientras los "acribillaba" a fotos:
 Una pena que el autofocus de la cámara no iba bien entre los tallos movidos por el viento... Tuve que enfocar manualmente, con lo que perdí bastante tiempo y algunas fotos..


 Poco a poco los chaléts de segunda residencia van ocupando parcelas de cultivo. En una de estas casas, una imagen poco frecuente: un Cuervo (Corvus corax) posado en la chimenea. No resulta en absoluto habitual ver este córvido en zonas tan antropizadas, siendo más común en las proximidades de los acantilados y montes.
 Pues allí estaba el tío, controlándome todo el tiempo, a ver lo que hacía...
 Un saludo y hasta la próxima.

sábado, 27 de agosto de 2011

Forcadas

Hoxe fun con Pepe Vidal ao encoro das Forcadas, no concello de Valdoviño. Esta presa, dunhas 150 hectáreas de superficie e menos de 15 m. de profundidade máxima,  está situada a 5 Km da lagoa litoral da Frouxeira, coa que forma un interesante conxunto húmido. A súa tranquilidade e vexetación palustre fai que as aves acuáticas atopen aqui un bon lugar para a nidificación. Nesta época do ano, ademáis, cando o nivel hídrico esta máis baixo, podemos observar algunhas especies pouco frecuentes que paran nos pasos migratorios a descansar.

  Cando chegamos, a néboa e a escasa luz da mañá proporcionaban un ambiente fantasmagórico. A estampa do illote lembraba bastante a un lago escocés.

 Fun con ganas de fotografar acuáticas para esta primeira entrada, pero non tiven ocasión. Estaban lonxe e non cadrou. Os que non faltaron á cita foron os Picafollas comúns (Phylloscopus ibericus), omnipresentes nos salgueirais ribeireños. Observamos tamén algún Picafollas cantor (P.trochilus) pero non querían saír na foto.

 Mentras estábamos na "enseada do Pereiro", apareceu unha femia de Corzo (Capreolus capreolus) coa súa cría detrás. Paseaban pola ribeira pantanosa desfrutando do sol da mañá. Hai vinte anos isto sería noticiábel, pero actualmente o corzo volveuse tan común na comarca de Ferrol-Ortegal que o raro é case non velos.

 Pepe, "dándolo todo" (o que sostén na mán dereita non é unha lata de Heineken, que conste, senón o adaptador para o digiscoping)

 Como máis destacado, únicamente unha Becacina (Gallinago gallinago). A primeira da temporada. Poño unha foto testemuñal.

En Loiravella baixamos polos prados ata a mesma ribeira. Había que ter cuidado, ¿este pastor terá corriente ou non? Uns minutos antes Pepe comprobou que había algún que sí tiña...

 Camiñando ao pé dun cinturón de Juncus e Typha puidemos observar varias especies de odonatos. Aproveito para comentar que a miña biblioteca natural é bastante limitada e, sobre todo en invertebrados, teño guías de carácter xeral. Como non dispoño de guías específicas de Libélulas, Bolboretas ou Coleópteros, por exemplo, as miñas identificacións moitas veces quedaranse en determinar simplemente o xénero do bicho, ou un grupo de parientes próximos. A partir daí os expertos poderán axudarme cando gosten.
  Grazas a Martiño Cabana podemos saber que este cabalo de demo é, probablemente, un Enallagma cyathigerum. A segunda foto corresponde a unha Ischnura sp (para distinguir a graelsii da elegans necesitaríase unha vista lateral do tórax).


Ambos insectos estaban na localización UTM 0575 4827, a  uns 170 m. snm. Hai xente traballando nos atlas de insectos e por ese motivo vou aportar as coordenadas en todas as observacións. Todo persoa que queira aproveitar as miñas citas publicadas neste blogue é libre de facelo.
 Nunha pista forestal (0573  4828) apareceu unha vistosa bolboreta Euplagia quadripunctaria, coñecida en español  por Calimorfa ou Mariposa tigre. As alas posteriores, dunha chamativa cor laranxa fican ocultas cando está pousada. Había moitos anos que non vía esta bolboreta por Ferrolterra.

 Mentras afotaba a bolboreta o cabrón de Pepe me afotou a min. Na foto parece que estou facendo unha "forma" de Tai-Chi, pero realmente estaba paralizado polo terror. Unha perigosa mosca doméstica ameazaba a miña integridade desde o meu ombro esquerdo...

 No mesmo camiño, apareceu un "bicho" que non sabía se era un polbo terrestre, un alien ou unha estrela de mar.. Afortunadamente Pepe, que pertence a unha asociación micolóxica, aclaraoume o misterio. Trátase dunha seta! a Clathus archeri. Ao parecer introducida na Franza na primeira guerra mundial, probablemente por soldados australianos que translocarían as esporas deste fungo desde o hemisferio austral. Detectado nos anos sesenta nos Pirineos, agora xa o temos por Ferrolterra.

 Ben, ao mellor mañá visito os prados de Taraza. Polo visto xa comeza a entrada de paseriformes outonais.
Ata a próxima!

jueves, 25 de agosto de 2011

Unha nova aventura



Finalmente, logo de barallar durante meses a posibilidade de criación dun blogue, decidín embarcarme nesta aventura, totalmente nova para min.  Foron moitas as persoas que me animaron a facelo. Pero sen os consellos de Alberto Rivero Saeta e, sobre todo, de Pepe García Vizoso, non sería capaz de intentalo sequera. Agradezo especialmente a Pepe o seu asesoramento nos aspectos "técnicos". Por iso, e por ser unha persoa extraordinaria, quero adicarlle esta primeira entrada de presentación a el. Grazas, Pepe!
   E tamén, en certa medida, a todos os membros do foro de Galiciaves, que me soportaron estoicamente durante moito tempo. Agora probablemente han estar un pouco máis tranquilos por aló. Vaia tamén unha dedicatoria para todos os membros deste foro da SGO.

 O encabezamento define un pouco o que será o contido do bloge: os "bichos". Palabra quizá pouco ortodoxa e científica, pero que me retrotrae a épocas nas que me formaba como naturalista e que, ás veces, boto de menos. Ese momento tan marabilloso dos comezos, que todos e todas tivemos, nos que calquera observación que hoxe consideraríamos absolutamente trivial é un auténtico acontecimento. Ese momento no que a captura dun Escáncer (A.fragilis) baixo unha lata vella, a observación dunha larva de Libélula capturando un cucharón de anfibio nunha charca, ou o primeiro avistamento dunha rapaz (un Miñato, por suposto) facían subir o ritmo cardíaco e botábamos horas consultando depois nas guías todo o relativo a estas "novidades". Sen dúbida unha época fascinante...


 Os bichos, ou sexa, a fauna vertebrada e invertebrada, ocupará a maioría das entradas deste blogue, polo tanto. Pero ademáis dos bichos "normais", estarán presentes tamén de cando en vez os "bichos vexetais": a flora. Sempre pensei que non se pode comprender unha cousa sen a outra.
 Este proxecto ademáis vai servir probablemente para mellorar a miña técnica fotográfica. Precisamente foi o recente cambio de cámara o que acabou por convencerme. A responsabilidade do blogue vai obrigarme a traballar e a esmerarme un pouco máis no campo da fotografía, no que estou comezando aínda.  Non me queda outra! Porque (é unha opinión) nun espazo sobre Natureza as fotografías deben ter un importante protagonismo, ademáis do texto, por suposto.


  Iso si, non esperedes atopar aqui a mesma calidade fotográfica que podemos desfrutar nos bloges doutros colegas. Pero tampouco o pretendo. Nin a miña técnica é comparábel á deles, nin o meu equipo (unha simple cámara "bridge") me permite tampouco plasmar imaxes da mesma cualidade. Conformareime simplemente con que as miñas fotos sirvan para ver. Con algo de paciencia intentarei que, polo menos, a cousa sexa amena e entretida. 


 O título do bloge, "Bichos e demáis familia", pretende ser unha pequena homenaxe ao gran Gerald Durrell, naturalista e escritor de referencia para min. A sua influencia na miña persoa, sendo rapaz, marcou tanto a miña práctica de campo coma a propia visión do que é a observación e estudo da Natureza. Gerald, descansa en paz, mestre.
 E me despido agradecendo de antemán todos os futuros comentarios que poida haber neste espazo.
Un saúdo, e benvidos todos e todas.